ظروف رویی (یا به تلفظ عامّه: روحی) از دیرباز مورد اقبال مردم ما بودهاند. تا همین چند سال پیش، این ظروف بخش اعظم ظروف هر آشپزخانه را تشکیل میدادند، این عنصر فلزی نسبتاً سبک، تا حدود زیادی رسانا و منتقلکننده حرارت است و این امر موجب بهکارگیری آن در تولید ظروف خانگی شده بود.
“روی” از یونهای ضروری برای بدن انسان است؛ مقادیر اندک روی برای حفظ سلامتی افراد، رشد قدی کودکان همچنین سلامت مو و ناخن مفید است و در کمبود آن پرزهای چشایی لطمه دیده و اشتها کاهش مییابد همچنین کمبود آن موجب عقبافتادگی بلوغ جنسی و اختلالات گوارشی نیز میشود لذا عنصری کاملاً ضروری است.
کمبود روی نسبتاً شایع است و بهویژه در کودکان، جوانان و خانمهای شیرده و باردار زیادتر دیده میشود؛ نقش روی در خنثیسازی عوامل و فلزات سمی وارد شده به بدن (مثل سرب یا سایر فلزات سنگین که در شهرهای آلودهای مانند تهران مرتباً به بدن وارد میشوند) اهمیت این ریزمغذی را زیادتر میکند؛ به این جهت، استفاده از ظروف رویی که باعث افزایش سطح سرمی یون روی در بدن ما میشود، میتواند مفید باشد.
با این حال، ورود مقادیر زیاد آن به بدن میتواند مسمومیت زا باشد؛ دریافت زیاده از حد و طولانیم دت این فلز، مسمومیت جدی ایجاد می کند و موجب بروز علائمی از قبیل حالت تهوع و استفراغ، اسهال و سردرد میشود. پخت غذا به ویژه غذای اسیدی (ترش) و نگهداری غذا در ظروف رویی موجب ورود مقدار زیادی از این فلز به داخل غذا میشود. از آنجا که چسبندگی غذا به ظروف رویی زیاد است، اغلب به هنگام صرف غذا اقدام به تراشیدن باقیمانده غذا از ظرف میشود که موجب افزایش ورود روی به بدن و بروز مسمومیت خواهد شد.
فرق ظروف آلومینیومی با رویی
این ظروف از جنس “روی” نیستند و اگر خواستید که ظروف رویی را از آلومینیوم تشخیص دهید به وزنش دقت کنید که ظروف رویی سنگین تر هستند. واقعیت این است که دیگر ظروف رویی در بازار وجود ندارد و چیزی که با عنوان ظروف رویی در بازار به فروش میرسد در واقع اختلاطی نامشخص! و بدست آمده از ذوب پسماند های آلومینیومی و روی در سطح شهر است!! به نسبت ظروف دیگر دارای قیمت بسیار پایین تری می باشد و به دلیل سبک بودن و پخش حرارت به طور یکنواخت،
طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است. این آلیاژ بسیار واکنش پذیر است و از اثرات بارز آن هنگام جوشیدن آب در این ظروف است که باعث سیاه شدن آن می شود و یا اضافه کردن هرگونه ماده اسیدی و ترش( مانند آبلیمو یا آب نارنج) باعث ایجاد واکنش هایی سریع و آزادسازی یون های آلومینیوم می گردد. استفاده از مقادیر زیادی روی باعث ایجاد مسمومیت در بدن می شود و همچنین نگهداری غذا در ظروف رویی و تراشیدن باقی مانده غذا از این ظروف موجب ورود مقادیر زیادی روی در بدن می شود و باعث بروز مسمومیت از قبیل حالت تهوع، استفراغ، اسهال و سردرد، همچنین در دراز مدت باعث بروز غش، کم خونی مفرط، و مشکل در راه رفتن فرد می شود.
نکته: ظرف رویی که در اصل آلومینیوم هستند در مقابل نمک طعام هیچ مقاومتی ندارند، بنابراین در آن ها برنج خیس نکنید و با آب نمک نگه ندارید.